Ukazał się nowy tom „Rocznika Niebyleckiego”
W ubiegłym tygodniu ukazał drugi tom „Rocznika Niebyleckiego”. Jest on skromniejszy od ubiegłorocznego – głównie za sprawą mniejszej liczby biogramów – ale równie ciekawy i interesujący. Zawiera bowiem wiele cennych informacji, o których do tej pory nie pisano, albo pisano ale tylko w sposób przyczynkarski. W roku bieżącym zamieszczamy w „Roczniku” 11 artykułów, opisujemy trzy ważne wydarzenia oraz prezentujemy 25 biogramów.
Część poświęcona opracowaniom, rozpoczyna artykuł ks. Czesława Goraja, proboszcza parafii Znalezienia Krzyża Świętego w Niebylcu, pt. „Liturgia źródłem życia każdej wspólnoty parafialnej. Rozważania teologiczne na podstawie Konstytucji o liturgii świętej SACROSANCTUM CONCILIUM Soboru Watykańskiego II”, w którym Autor przedstawia rolę i znaczenie liturgii rozumianej jako podstawa i źródło życia każdej wspólnoty chrześcijańskiej, zwłaszcza wspólnoty parafialnej.
Trzy kolejne artykuły odnoszą się do gminy, jako małej Ojczyzny. Pierwszy z nich to tekst Katarzyny Grzebyk pt. „Mała ojczyzna. Literacki obraz ziemi niebyleckiej”,
w którym Autorka ukazuje pisarzy i poetów podejmujących w swojej twórczości motyw Niebylca i okolic, drugim z prezentowanych w tej grupie artykułów jest tekst Agnieszki Cynar pt. „Gminny Ośrodek Kultury w Niebylcu – założenia, cel i przedmiot działania”, ukazujący historię tworzenia GOK-u oraz jego dzień dzisiejszy, trzecim artykułem z tej grupy jest praca Konrada Podolskiego pt. „Walory turystyczne gminy Niebylec”, w którym Autor przedstawia gminę, jej krajobraz, walory przyrodnicze, zabytki, elementy religijno-etnograficzne i ciągi widokowe.
Motywem przewodnim trzech kolejnych artykułów jest historia życia ludzi oraz ich losy. Autorką pierwszego z nich jest Dorota Stanisławczyk, która w artykule pod znamiennym tytułem„Niechże nie uczą mię, gdzie ma ojczyzna”,podjęła problematykę wywózek i deportacji Polaków w głąb Rosji w czasie II wojny światowej, a uczyniła to na przykładzie rodziny Fijałkowskich z Niebylca. Drugim artykułem z tej grupy jest tekst Uty Przyboś-Christiaens, córki Juliana Przybosia, pt. „Gwoźnickie plecionki”, która opowiada o swoich relacjach z ojcem oraz o tym, jak poznawała jego rodzinę i jego rodzinne strony. Tematem kolejnego artykułu – „Messerschmitt w Gwoźnicy. Historie wojenne”, autorstwa Grzegorza Smeli – są losy żołnierza niemieckiego, pilota, którego samolot został strącony w Gwoźnicy Górnej, a on zginął i tam też został przez miejscowych pogrzebany.
Cztery kolejne artykuły, to teksty poświęcone wsi Lutcza. W pierwszym z nich Marian Pyra kontynuuje rozważania o luteckich świątyniach, ukazując historię budowy współczesnego kościoła parafialnego w Lutczy, w drugim natomiast ks. Andrzej Widak z Rzeszowa przybliża historię zabytkowych luteckich organów oraz przedstawia ich opis inwentaryzacyjny. Dwa kolejne teksty ukazują historię dwóch instytucji funkcjonujących w Lutczy: szkoły, przedstawionej przez Henryka Książka w artykule „Szkoła Piestraka w Lutczy (1863-1881) na tle XIX historii wsi” oraz kółka rolniczego napisanej przez Marię Boho, która przedstawiła ją przez pryzmat wspomnień swego dziadka, wieloletniego spółdzielcy, Franciszka Boho.
W drugiej części „Rocznika” przedstawiamy relacje z dwóch ważnych dla nas wydarzeń: koncertu zorganizowanego w dniu 23 czerwca 2013 r. przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Niebyleckiej, dla uczczenia 42. rocznicy śmierci ks. prałata Teofila Górnickiego oraz 150. rocznicy szkolnictwa w Lutczy, która miała miejsce w dniu 8 grudnia 2013 r. z udziałem uczniów, rodziców i nauczycieli, a także ks. bpa Jana Wątroby – ordynariusza rzeszowskiego, przedstawicieli władz wojewódzkich, powiatowych i gminnych.
Wydarzeniem, które odbyło się w 2014 r., było dla nas bardzo ważne i będzie kontynuowane w przyszłości, był konkurs literacki, zorganizowany i ogłoszony przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Niebyleckiej. Tegoroczny „Rocznik” zawiera plon konkursu, a więc prace jego laureatów – w obu kategoriach, zarówno w prozie jak i poezji oraz ukazuje fotografie laureatów z uroczystości wręczenia nagród.
Tak więc zebraliśmy bardzo ciekawy materiał stanowiący zawartość „Rocznika Niebyleckiego”, a o jego wartości świadczy recenzja prof. dr hab. Kazimierza Ożoga
z Uniwersytetu Rzeszowskiego. Profesor napisał bowiem, że tom II „Rocznika” ma walor naukowy, walor popularyzacji wiedzy, walor edukacyjny i wychowawczy, walor dokumentacyjny, literacki i ten jego zdaniem najważniejszy – walor pomnażania więzi, wspólnoty mieszkańców gminy. I dalej „…Skompletowano (...) po żmudnej pracy tom II „Rocznika Niebyleckiego”, zawierającego wielkie zespoły różnorakich treści, które dotykają bezpośrednio bądź pośrednio spraw tej pięknej choć trudnej do życia ziemi. Mówić o regionie, o wybranej gminie, to przede wszystkim mówić o ludziach i zdarzeniach, w których różne osoby uczestniczą, bo przecież ludzie tworzą historię. Autorzy tomu mówią o ludziach i zdarzeniach ważnych dla Niebylca. Znakomicie, na różny sposób, stosując różne gatunki (artykuły naukowe, artykuły popularne, wspomnienia, sprawozdania, teksty literackie, biogramy osób) upowszechniają wiedze o Niebylcu, o osobach, które tutaj działały, bądź stąd pochodziły, o ważnych wydarzeniach historycznych i współczesnych na tym terenie, o instytucjach. Powstała rzecz cenna zarówno dla pomnożenia wiedzy o Niebylcu, jak i dla wzmocnienia wspólnoty niebyleckiej, bo po przeczytaniu tej książki mieszkańcy gminy będą żyć bardziej świadomie, znając lepiej swoją historię.”
Zatem zachęcam do nabycia II tomu „Rocznika Niebyleckiego”. Jego cena to jedyne 25 zł., a nabyć go można w sekretariacie Urzędu Gminy Niebylec.
Antoni Chuchla
Prezes zarządu Towarzystwa Miłośników Ziemi Niebyleckiej
